Uzależnienie od hazardu – jak rozpoznać i znaleźć pomoc?
Uzależnienie od hazardu to nałóg, który niesie za sobą poważne zagrożenia dla gracza i jego bliskich. Z naszego artykułu dowiesz się, czym jest uzależnienie od hazardu, jak je rozpoznać i co zrobić, aby wyjść z nałogu.
Co to jest uzależnienie od hazardu?
Patologiczny hazard to zaburzenie psychiczne, które objawia się bardzo częstą grą zakłócającą funkcjonowanie w pozostałych sferach życia. Światowa Organizacja Zdrowia uznała nałogowy hazard za chorobę i włączyła to schorzenie do Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10. Z uzależnieniem mamy do czynienia, kiedy gracz nie panuje nad swoim zachowaniem, a hazard mimowolnie staje się centralnym punktem jego życia.
Przyczyny uzależnienia od hazardu
Powodów rozwinięcia się nałogu może być wiele. Oto niektóre z nich:
- niska samoocena,
- osobowość narcystyczna,
- trudności w nawiązywaniu relacji międzyludzkich,
- poczucie osamotnienia.
Kto najczęściej wpada w nałóg?
Problem najczęściej dotyka mężczyzn w młodym wieku – poniżej 24 lat, także niepełnoletnich. Nałogowi hazardziści najczęściej oceniają swoją sytuację finansową jako złą, a gra ma być szansą na podreperowanie osobistego budżetu. Zagrożonych uzależnieniem od hazardu jest 4,5% Polaków, a wśród graczy 1,7% ma realny problem z nałogiem. To niewielki odsetek, jednak problem w naszym społeczeństwie występuje. Szczegółowe informacje na temat uzależnień od hazardu znajdziesz w raportach CBOS.
Fazy uzależnienia od hazardu
Na patologiczny hazard nie zapada się z dnia na dzień. Uzależnienie nie pojawia się nagle w ciągu dwóch tygodni czy miesiąca. Nałóg często rozwija się latami i nie przypomina już rekreacyjnej gry. Proces uzależniania się od hazardu dzielimy na 4 fazy.
Faza zwycięstwa
Wygrałeś? To naturalne, że chcesz wygrać kolejny raz. U początków nałogu w graczu kiełkuje głębokie przekonanie, że wygrana jest mu pisana. Jego marzenia skupiają się wokół wielkich pieniędzy, które czekają tuż za rogiem. Gracz zaczyna odczuwać napięcie i nie chce czekać na dobrą okazję do gry. Hurraoptymizm zasłania mu realne spojrzenie na zakłady, przez co nie liczy się z możliwością przegranej.
Faza strat
Zakłady o bardzo dużym ryzyku w połączeniu z niekontrolowaną potrzebą grania zaczynają przynosić straty. Coraz większe straty. Gracz nie traci nadziei i nie porzuca marzeń o wielkiej wygranej. Jeśli brakuje mu środków, pożycza pieniądze i nadal obstawia bardzo ryzykownie. Nie panuje nad potrzebą grania bez limitów.
Faza desperacji
Na tym etapie dochodzi do izolacji gracza od rodziny, co często kończy się rozwodem i zerwaniem więzi z bliskimi. Długi zaciągane na hazard stale rosną, a sytuację może dodatkowo pogorszyć utrata pracy. Uzależniony czuje bezradność, a rozczarowanie i lęki prowadzą do depresji.
Faza utraty nadziei
Uzależniony porzuca wiarę w wielką wygraną, dominuje w nim poczucie bezsilności wobec hazardu i swojego życia. Gracz pilnie potrzebuje profesjonalnego wsparcia. Nieleczone uzależnienie od hazardu prowadzi do innego nałogu, problemów z prawem i samobójstwa.
Czy uzależniony może odnieść sukces w grze?
Nie. Uzależniony gra impulsywnie i jego sposób gry nie ma nic wspólnego z chłodną oceną szans sportowca czy drużyny. Typowanie wyników sportowych wymaga rozwagi i koncentracji na wartościowych prognozach. W celnym typowaniu przydaje się autentyczne zainteresowanie sportem. Jeśli gramy, żeby zaspokoić niekontrolowaną potrzebę – prawdopodobnie nie skończy się to dobrze. Nawet jeśli nałogowy gracz obstawi kilka szczęśliwych kuponów, istnieje niebezpieczeństwo, że zaraz straci czujność i podejmie niefortunną decyzję. Błędnym przekonaniem hazardzisty jest poczucie kontroli nad sytuacją. Tak naprawdę kieruje nim wewnętrzny przymus, nad którym nie jest w stanie zapanować. Nie tak wygrywa się z bukmacherem.
Jakie są skutki?
Patologiczny hazard prowadzi do poważnych kłopotów finansowych i piętrzących się długów. Uzależniony traci kontrolę nad budżetem, a jego decyzje są nieracjonalne. Celem życia staje się zdobycie środków na grę bez względu na konsekwencje. W pogoni za pieniędzmi kompulsywny gracz nie cofa się przed oszukiwaniem bliskich. Hazardzista przestaje dbać o relacje z ludźmi i porzuca marzenia niezwiązane z nałogiem.
Gdzie szukać pomocy?
Samodzielne wyjście z nałogowego hazardu może być trudne. Nie jesteś jednak zdany na siebie. W walce z uzależnieniem warto mieć obok siebie ludzi, którzy rozumieją Twój problem. Cenne wsparcie otrzymasz w strukturach Anonimowych Hazardzistów – wspólnoty, która organizuje spotkania dla uzależnionych w całej Polsce. Proponowany przez nich program zdrowienia pomaga w 12 krokach rozliczyć się z nałogiem i nauczyć się żyć bez hazardu.
Kluczowym momentem jest przyznanie się do uzależnienia i decyzja o podjęciu leczenia. Na początek pomoże szczera rozmowa z ekspertem. Możesz skorzystać z infolinii Anonimowych Hazardzistów lub telefonu zaufania.
- Infolinia Anonimowych Hazardzistów: 881 488 990
- Telefon Zaufania (uzależnienia behawioralne): 801 889 880
Jeśli czujesz, że potrzebujesz wsparcia, nie bój się szukać pomocy. W uzależnieniu od hazardu stawką jest szczęście Twoje i Twojej rodziny – nie warto ryzykować, ale jak najszybciej podjąć leczenie. Pamiętaj, że z nałogiem można wygrać.
Jak rozpoznać uzależnienie od hazardu?
Jeśli podejrzewasz u siebie nałóg hazardowy, spróbuj odstawić granie na jakiś czas. Przerwa nie powinna stanowić problemu, gdy panujesz nad sytuacją. Kompulsywny gracz nie ma kontroli nad tym, jak często gra. W czasie odstawienia dręczą go obsesyjne myśli na temat grania. Z życia nałogowego hazardzisty powoli znikają dotychczasowe pasje, zaniedbuje też relacje z rodziną i przyjaciółmi.
Podejrzewasz u siebie uzależnienie? Odpowiedz na kilka poniższych pytań i sprawdź, czy masz problem z hazardem.
Czy masz problem z hazardem?
-
Gra hazardowa jest zabawą i dostarcza wielu emocji. Hazard nigdy jednak nie będzie schronieniem przed problemami, a tym bardziej ich nie rozwiąże. Jeśli zakłady są dla Ciebie wyłącznie rozrywką, nie masz powodu do obaw. Wiara w walory terapeutyczne hazardu to prosta droga do nałogu.
-
Ukrywanie wydatków czy potajemna gra nie wyjdzie Ci na dobre. Jeśli boisz się stanąć w prawdzie o swoich relacjach z hazardem, może to być pierwszy znak, że masz problem. Zdarzyło Ci się okłamać bliską osobę, aby zataić grę, z której nie jesteś dumny? Takie postępowanie świadczy o niezdrowym podejściu do hazardu.
-
Zaciąganie długów u znajomych czy pożyczek w banku, aby obstawiać mecze, nie jest dobrym pomysłem. Gra powyżej własnych możliwości finansowych może być oznaką uzależnienia. Nie graj za pieniądze, które nie należą do Ciebie, a ewentualna przegrana nie będzie tak bolesna. Pamiętaj, że środki przeznaczone na grę muszą pochodzić z legalnego źródła.
-
Zaburzenie w zarządzaniu pieniędzmi jest poważnym sygnałem, że hazard przejmuje nad Tobą kontrolę. Gra hazardowa nie jest podstawową potrzebą i nie może pochłaniać wszystkich Twoich środków. Jeśli planujesz własny budżet, ale nie jesteś w stanie się go trzymać, ulokuj pieniądze w inny sposób lub poproś o pomoc bliską osobę. Gdy przeznaczasz na hazard więcej pieniędzy niż przewidywałeś, konieczne może być wsparcie specjalisty.
-
Zaniedbywanie obowiązków to częsty problem uzależnionych od hazardu. Spóźnienia, odkładanie zadań na później, utrata zainteresowania czy drastyczny spadek motywacji mogą świadczyć o uzależnieniu. Hazard nie powinien Cię rozpraszać i odciągać od kariery zawodowej.
-
Podejmowanie zbyt dużego ryzyka i obstawianie zbyt wysokich stawek może skończyć się poważnymi stratami, których uniknąłbyś przy bardziej rozsądnej grze. Wyrzuty sumienia mogą pojawić się po znacznej przegranej czy przy obrocie wysokimi kwotami. Jeśli regularnie czujesz wyrzuty sumienia, Twój styl gry jest niebezpieczny i trzeba nad nim popracować.